Hazır Meyve Suları Ne Kadar Sağlıklı?
Bu yazım 24.05.2021 Tarihli Analiz Gazetesinin 6.sayfasında yayınlanmıştır.
Son yıllarda, hazır paket meyve sularının sağlıksız olduğuna
yönelik iddiaların varlığından sanırım birçoğumuz haberdar. Peki, bu iddialar
ne kadar doğru? Ama öncelikle şunu söylemeliyim ki herhangi bir ürün grubunu
hele de özellikle bir gıda ürününü komple sağlıklı veya sağlıksız olarak
nitelemek bana göre çok yanlış geliyor. Bir ürünün insan sağlığına zararlı olup
olmadığı o ürünün içeriğiyle direk ilgili bence.
Dolayısıyla içeriğine yönelik sağlıksız oldukları
kanıtlanmış olanların dışında meyve sularının geneli hakkında yapılacak ciddi
tahkikat sonucu böyle hüküm konmalı.
Meyve sularının sağlıklı olup olmadığına geçmeden önce Türk
mutfağında nasıl bir yeri var önce ona bakalım isterseniz.
Türk Mutfak kültürümüzün en önemli özelliklerinden biri
gastronominin her alanına ait çeşit açısından çok zengin olmasıdır. Bu çeşitliliğin
içinde günümüzde meyve suları olarak bilinen ama geçmişte sağlıklı içecekler olarak
kabul gören ve meyvelerden yapılan çeşit çeşit şerbetler, kompostolar, şuruplar
ve hoşaflar var.
Türk Yemek kültüründe en önemli adetlerden biri, yemeğin
sonunda sanrım hazmı kolaylaştırmak için yapılan hoşaf ikramıdır. Özellikle
pilavlı yemeklerde mutlaka yanında olmalı diye Türk Mutfağında hoşafın apayrı
bir yeri bulunur.
Osmanlı döneminde sarayda yapılmış ve günümüze kadar intikal
etmiş öyle lezzetli içecekler var ki hala damakları şenlendirmeye devam ediyor
ve o eski Osmanlı şerbetlerinden içmek isteyenler varsa Şerbetçi Ali Babayı
bulmalılar.
Anadolu’da ise hala elma, kayısı, armut, ayva, vişne,
portakal ve kızılcık gibi daha nice meyvelerden kompostolar, şerbetler,
hoşaflar yapılmaya devam ediliyor.
Gelelim hazır paket meyve suları ile ilgili konumuza, bu
minvalde yapılan araştırmaların sonuçlarına baktığımızda genellikle uzmanlar, bir
kısım hazır paket meyve sularının pek de sağlıklı olmadığını söylüyor. Ben de
buna kısmen katılıyorum. Çünkü bazı meyve sularının içine konulan katkı
maddeleri, früktoz ve kimyasallar onları sağlıklı ürünlerin dışına itiyor.
O zaman bu tezin mefhumu muhalifinden hareketle zararlı katkı
maddelerinin olmadığı meyve suları sağlıklı içecekler olduğu anlamı çıkıyor
değil mi?
Yani aslında zararlı
olan meyve suyunun bizatihi kendisi değil içine konulan katkı maddeleridir.
Aslında gerçek meyve suyu içerik açısından meyveye çok yakın
bir içecektir. Bileşenlerinin nerdeyse tümünü meyveden alır. Meyve mevsiminde yenilerek,
meyve suyu ise tüm bir yıl boyunca içilerek tüketilebiliyor.
Meyve suyu hem içimi oldukça lezzetli, hem de magnezyum içeren
başlıca gıdalardan biri olup, diyette sodyum fazlalığını dengeleyebiliyor, yağ
içermiyor ve ölçülü bir enerji kaynağı.
Peki, bunca faydası olan meyve suyu neden zararlı bir içecek
olarak görülüyor.
Dünya Sağlık Örgütü yetişkinlerin günde 30 gramdan fazla
şeker katkısı almamalarını öneriyor. Ayrıca WHO, diş çürümelerinin nedenleri
arasında, % 100 meyve suları da olmak üzere şekerli tatlandırılmış içecekler
diye belirtiyor.
Bazı meyve sularının içinde bulunan liften arınmış Früktoz, vücutta
hızlı emildiğinden, mideden ince bağırsağa hemen geçiyor ve kana çabuk
karışarak kan şekerinin yükselmesine neden oluyor. Bunu normale indirmek için
gereksiz insülin sağlayan pankreas aşırı yoruluyor ve böbrekler de yıpranıyor. Sonuç
olarak çeşitli kimyasallar ile birleşen fruktoz, vücutta kanser dahil pek çok
hastalığa davetiye çıkarıyor.
Yapılan araştırmalar, içinde früktoz olan meyve suyu
tüketimi ile tip 2 diyabet riski arasında bir bağlantı olduğunu ortaya koyuyor.
Linklerini buraya ekliyorum dileyen detaylı inceleyebilir.
https://www.bmj.com/content/347/bmj.f5001
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2453647/
Bu konuda değerli bir uzman olan İstanbul Sağlık ve
Teknoloji Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı, Beslenme ve Diyetetik
Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özer Ergün hocamın görüşü;
“Markalı, şeker katkısız, koruyucu madde taşımayan, renk
maddesi katılmamış hazır meyve suları kararınca içilebilir. Uygun ısı işlemden
geçmemiş, son tüketim tarihi sona ermiş, ambalajı delinmiş meyve suları gıda
zehirlenmesine neden olabilir. Küflü meyvelerden yapılmış meyve suyu, küflerin
salgıladığı toksinler nedeniyle bir zehirlenme nedenidir. Toprak ve dışkı
kaynaklı çeşitli bakteriler de uygun ısı işlemden geçirilmemiş meyve sularında
üreyerek tüketicilerde gıda zehirlenmesine neden olurlar” demektedir.
Sonuç, içeriğinde
katkı maddesi olmayan ve emin olunan markalardan faydaları göz ününe alınarak hazır
meyve suları tüketilebilir.
Yorumlar
Yorum Gönder